Kurs Detayları
Kanguru bakımı, annenin çıplak göğsü üzerine bebeğin sadece bezi ve beresi olacak şekilde dik bir şekilde yatırıldığı, anne ve bebeğin ten tene temasının sağlanması ile anne ve bebek üzerinde son derece önemli pozitif çıktıları olan özel bir bakım tekniğidir. Bu uygulama ile bebeğin stresini ve ağrısını azaltma, fizyolojik parametrelerini stabilleştirme, ısı kontrolünü sağlamanın yanında kardiyorespiratuar ve bağırsak fizyolojisini arttırma, emzirme başarısını artırma, anne sütünü arttırma, doğum sonu depresyonu azaltma ve ebeveynlik rolüne daha kolay ve hızlı adapte olmayı sağlama gibi çok önemli faydaları olduğu birçok kanıt düzeyi yüksek çalışmalarda ve metaanalizlerde belirtilmiştir. İyi bilinen faydalarına rağmen KB ve doğum odasında ilk emzirmenin gerçekleştirilmesi ülkemizde bir çok sağlık kuruluşunda rutin bir uygulama haline gelmemiştir. Doğum salonundaki sağlık çalışanlarının erken KB ve doğum odasında emzirmeye başlama konusundaki bilgi ve beceri eksiklikleri, bakımı verme konusundaki istek ve kararlılığın yeterli olmaması, doğum odasının fiziki koşullarının kanguru bakımı vermedeki eksiklikleri, kurum politikalarının hemşirelik bakım uygulamalarını desteklememesi gibi nedenler ile etkinliği kanıtlanmış bu bakım tekniği henüz ülkemizde istendik düzeyde uygulanmamaktadır. Bu bariyerlerden en önemlisi erken KB ve emzirme konusundaki bilgi ve beceri eksiklikleri ile bunları yapma konusundaki istek ve kararlılığın yeterli olmamasıdır. Bu durum etkin eğitim yöntemleri ile desteklendiğinde değişebilmekte ve her bir sağlık çalışanı bulundukları kurumlarda değişim ajanı rolü görebilmektedir. Bu kapsamda çocuk hemşirelerinin mesleki rol ve sorumluluklarının geliştirilmesi, yapılabilecek uygun girişimler ile farkındalıklarının artırılması gerekmektedir.
Son yıllarda teknolojik gelişmelere de paralel olarak simülasyon temelli eğitimler, gerçeğe benzer ortam sunmaları ve çeşitli senaryolar eşliğinde çocuk hemşiresinin olayın içine girmesine ve durumu yaşıyor gibi hissetmesine imkan sağlayarak spontan bir şekilde bu yetkinliği kazanmasında fırsat sunabilmektedir. Bu yöntem geleceğin sağlık çalışanı olacak hemşirelik lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin eğitiminde de bir çok farklı çalışmada kullanılmıştır. Ancak ülkemizde bu konuda yapılan herhangi bir çalışmaya veya simülasyon temelli bir kursa rastlanmamıştır.
Simülasyon temelli eğitimler ile hemşirelik öğrencilerinin senaryo doğrultusunda farklı rol ve sorumlulukları olan doğum salonundaki sağlık çalışanları ile etkili iletişim kurma, eşgüdümlü çalışma yetkinliği kazanma, doğum salonunda anne-bebek etkileşimini sağlamada doğru hemşirelik girişimlerini kullanma ve doğum ortamını yönetme kabiliyetlerini artırma gibi pozitif etkileri olacaktır. Bu kazanılan bilgi, beceri ve tecrübeler öğrencilerin mesleklerini icra edecekleri dönemlerde çalışacakları sağlık kuruluşlarında doğumunu gerçekleştiren anne ve bebeği için eşsiz bir bilgi hazinesi olarak rehberlik sunacaktır. Ayrıca hemşirelik yüksek lisans öğrencileri birçok sağlık kuruluşunda hemşirelik lisans öğrencilerine rehberlik yapma ve yol gösterme misyonları da taşımaktadır. Simülasyon eğitimi ile erken dönem kanguru bakımı ve anne sütü verme konusunda kendini geliştiren öğrenciler, bunu bir zincir gibi lisans öğrencilerine aktaracak ve onlara rehberlik ederken kendilerini daha yetkin hissedeceklerdir. Bu da kursun sekonder bir etkisi olarak düşünülebilir.
Prof. Dr. Sibel KÜÇÜKOĞLU